برسی و تحلیل وزن،قافیه و ردیف در شعر خاقانی

در سیری که زبان و ادب فارسی داشته است، در زمینهی وزن، قافیه و ردیف آثار فراوانی با عنوان آثار عروضی به ظهور رسیده است . اگر چه آثاری چون المعجم شمس قیس رازی و معیار الاشعار خواجه نصیرالدین طوسی و دیگر آثار عروضی به عنوان آغازگران این علوم دارای ارزش و اعتبار فراوانی هستند و مبا حثی را در درون علم عروض و قافیه مطرح ساخته اند و به دسته بندی و تبویب این مباحث پرداخته اند . اما هیچ کدام از این کتاب ها در میان این مباحث و فصل بندی ها به رابطه ی بین وزن، قافیه و ردیف با شعر نپرداخته اند به بیان دیگر هرگز در این آثار ، اثری از مباحث علم موسیقی شعر دیده نمی شود . علاوه بر این در تبویب و فصل بندی ها و مباحثی که بدان پرداخته اند، نیز همواره ردپای تقلید و گرته برداری به وضوح دیده می شود به گونه ای که اندک ابتکاری در نحوه ی پرداختن بدان مباحث در این آثار دیده نمی شود. بر همین اساس پرداختن به وز ن، قافیه و ردیف در شعر، و به صورت خاص تر در شعر شاعری چون خاقانی و کشف رسالت در این سه عنصر در شعر او ضرورتی است که جای هیچ گونه تردیدی در آن نمی تواند باشد. از میان کتاب هایی که در دوره ی متأخر با این دید سراغ موسیقی شعر رفته اند، می توان به موسیقی شعر ش فیعی کدکنی و نیز صور خیال وی اشارت کرد که البته خاص یک شاعر نیست و نیز کتاب شکوه سرودن، اثر نقیب نقوی که بر پایه ی قافیهی و ردیف است را ، می توان نام برد . که در رساله ی حاضر درمیان بررسی وزن ، قافیه و ردیف شعر خاقانی از آن - ها بهره خواهیم برد